Nơi người dân chỉ mong... mới mẻ mưa bão

CÓ ĐIỆN CŨNG như chơi Chúng tôi ngờ ngợ khi nhận được đơn kiến nghị của các hộ dân tại xóm Đồng Lính, xã Đại Đình đề đạt tình trạng 17 năm nay mặc dù đã có đường lưới điện nhà nước nhưng họ gần như chơi được hưởng gì vì điện quá yếu. Bởi với một tỉnh tiềm lực kinh tế mạnh và tự cân đối được thu chi như Vĩnh Phúc, gì đến nỗi người dân sống khổ đến vậy. Tuy nhiên, chứng kiến cảnh sống, ăn ở sinh hoạt của bà con dân cày ở thôn Đồng Lính mới thấy việc phản ảnh của họ hoàn toàn đúng. Một buổi chiều đầu tháng 8/2013, chúng tôi có mặt tại gia đình anh Hà Quang Út, thôn Đồng Lính khi anh đang chơi đùa với cậu con trai và bên cạnh là hệ thống máy móc, sắt thép nằm đắp chiếu. Anh Út san sẻ, anh mở cửa hàng nhôm kính mấy năm nay nhưng phải hoạt động cầm chừng. Gia đình anh Hà Quang Út không thể SX-KD được vì điện yếu Một ngày, anh Út chỉ có 2 tiếng độc nhất vào buổi sáng là từ 7h - 9h để làm việc bằng máy móc, sau đó hết thảy đều phải dừng lại vì điện quá yếu không thể chạy được ngay cả cái quạt máy chứ chưa nói gì đến máy cắt. Chính vì thế, anh Út luôn bị khách hàng phạt do không hoàn thành đúng tiến độ giao hàng, trong khi buổi tối phải sau 22h mới có điện, nếu anh làm việc sẽ làm mất giấc ngủ của mọi người. Để chứng minh điện ở thôn Đồng Lính yếu thế nào, anh Út chở tôi sang gia đình anh Nguyễn Chí Công, hộ cách khá xa trạm biến. Khi chúng tôi đến, anh Công đang hì hục dùng gầu múc nước từ giếng lên để tắm còn vợ anh dùng quạt mo phe phẩy bớt nóng cho cậu con trai. Anh Công san sẻ, bản thân gia đình anh không phải quá nghèo không sắm được đồ dùng. Thực ra, nhà anh không thiếu thứ gì từ quạt máy, nồi cơm điện, máy bơm nước… nhưng mua cho có vậy thôi vì không dùng được do điện quá yếu. Thiết bị độc nhất gia đình anh Công mua có bổ ích là chiếc bóng điện siêu tiện tặn 15W. Vợ chồng anh Nguyễn Chí Công phải làm mọi việc thủ công bằng tay vì điện quá yếu LỰC BẤT TÒNG TÂM Tại sao một thôn không hẳn là vùng sâu vùng xa, nằm trên tuyến đường mạch máu từ Tam Đảo đi Tuyên Quang lại phải sống trong cảnh “đèn dầu” khi mà đường dây điện đã kéo về tận nhà. Bàn bạc với chúng tôi, ông Vũ Đình Nhân - Trưởng thôn Đồng Lính cho biết, thôn hiện có 63 hộ dân. Năm 1996 xã Đại Đình bắt đầu có lưới điện quốc gia. Theo quy định của UBND xã Đại Đình, mỗi hộ dân tại đây đã đóng góp 400.000 đồng để xây dựng đường hạ thế đi thôn Đồng Lính. Tuy nhiên, chỉ kéo được nửa đường là hết tiền, cách hộ ở cuối đường dây tới 2.000 m. Sau đó, các hộ dân tại Đồng Lính lại tự bỏ tiền túi chung nhau kéo đường dây về nhà theo nhóm 5 - 10 hộ, nhưng cột toàn bằng tre, gỗ nên chỉ được 1 năm đã hoai mục, bà con quần chúng tại đây lại góp tiền thay bằng cột bê tông, nhưng vẫn không đủ tiêu chuẩn. Năm 2009, có dự án JII đường điện hạ thế đi qua thôn Đồng Lính và đường dây hạ thế tại đây được kéo thêm 500 m, còn lại 1.200 m nữa mới hết địa phận xã Đại Đình. Đến tháng 3/2012, theo hướng dẫn của HTX Dịch vụ điện xã Đại Đình (đơn vị trực tiếp khai phá cai quản điện tại thôn Đồng Lính) 63 hộ dân tại Đồng Lính đóng thêm 98 triệu đồng tự xây dựng cột hạ thế hết 1.200 m còn lại theo đúng tiêu chuẩn. Cột dựng xong gần 2 năm nay vẫn không thấy HTX Dịch vụ điện Đại Đình kéo dây cho bà con, trong khi hiện trạng lưới điện tại Đồng Lính đã quá tải và xuống cấp trầm trọng, dây điện trần lòng thòng khắp mặt đất tiềm ẩn hiểm nguy đến tính mạng người dân bất cứ lúc nào, đặc biệt trong mùa mưa bão. Theo chia sẻ của Trưởng thôn Đồng Lính Vũ Đình Nhân, ông và người dân trong thôn nhiều lần làm việc với HTX Dịch vụ điện Đại Đình, phía HTX lại tiếp chuyện đề nghị người dân Đồng Lính phải góp tiền mới kéo đường dây là chẳng thể chấp thuận được bởi người dân đã tự bỏ tiền làm cột điện hạ thế rồi, nay bỏ tiền kéo đường dây để cho HTX chỉ việc khai hoang, kinh dinh là điều vô lí. Quan điểm của ông Nhân, là đơn vị kinh dinh, HTX Dịch vụ điện Đại Đình phải đầu tư đường dây và khấu hao dần chứ người dân khăng khăng không đóng thêm tiền nữa. Để làm rõ khúc mắc giữa người dân thôn Đồng Lính và HTX Dịch vụ điện Đại Đình, chúng tôi can dự với ông Nguyễn Văn Hạnh - Chủ nhiệm HTX, ban đầu ông Hạnh cho biết hiện HTX đang rất khó khăn về tài chính, chưa biết lấy đâu ra kinh phí để đầu tư đường dây. Nhưng sau đó, ông Hạnh hứa là trong tháng 8, tháng 9 này sẽ kéo nốt 1.200 m đường dây còn lại cho bà con. Ngẫu nhiên có mặt tại nhà Trưởng thôn Vũ Đình Nhân lúc bấy giờ, một cán bộ tài chính của HTX Dịch vụ điện Đại Đình nhấn, hiện HTX lực bất tòng tâm, không có tiền để đầu tư bởi mang hồ sơ đi vay tiền các ngân hàng đều khước từ với lí do HTX không đủ nhân cách pháp nhân, không có tài sản hội sở. Để giải quyết khó khăn, HTX làm thủ tục xin chuyển sang doanh nghiệp nhưng đang vướng việc thanh lí tài sản là hệ thống đường dây và cột điện hạ thế. Theo cán bộ này, UBND xã Đại Đình đã không dưới 5 lần gửi công văn lên UBND huyện Tam Đảo rồi phòng Công thương yêu cầu cử cán bộ về thành lập hội đồng thanh lí tài sản cũ để HTX đủ điều kiện, thủ tục pháp nhân trở thành DN. Từ đó, đơn vị sẽ đi vay tiền để đầu tư đường dây. Nhưng không hiểu cán bộ huyện Tam Đảo bận đến cỡ nào mặc cả năm nay không thấy bất cứ ai về giúp UBND và HTX Đại Đình xử lí dứt điểm vụ việc hệ trọng đến hệ thống lưới điện hạ thế thôn Đồng Lính. Đối diện nhà anh Hà Quang Út là anh Hà Văn Vinh vừa phải đóng quán nước vì bao lăm tủ lạnh, bảo ôn mua về chỉ vài ngày là cháy bằng tiệt do điện yếu và chập chờn. Chính do vậy, gia đình nào ở thôn Đồng Lính cũng chỉ mong trời mưa bão thật lớn để các hộ dân ở đầu đường dây và các nơi khác không dám dùng điện họ mới có cơ may được dùng điện thật thoải mái.