Trường chuyên biệt: Ở đâu cũng thiếu

Đụng đâu cũng thiếu Trẻ thiểu năng trí óc tại làng Hòa Bình (Thanh Xuân, Hà Nội) đang học chữ Mỗi năm các trường chuyên biệt trong cả nước có đến cả trăm phụ huynh đến xin học cho con nhưng số trẻ được chấp thuận rất ít vì quá tải. Theo Chủ nhiệm khoa Giáo dục chuyên biệt, Trường Cao đẳng Sư phạm Trung ương - TS Lê Thị Thúy Hằng: “hiện tại Trung tâm tương trợ Giáo dục và phát triển trẻ khuyết tật của nhà trường có tới hơn 50 hồ sơ của gia đình các em gửi đến xin được vào học tại trọng tâm thế nhưng nhà trường vẫn chưa xét duyệt vì điều kiện cơ sở vật chất eo hẹp, hàng ngũ thầy giáo còn thiếu..." Điều kiện về trường chuyên biệt cho trẻ khuyết tật cần những đề nghị riêng, đặc biệt như: lối đi riêng, nhà vệ sinh riêng, đồ chơi giúp trẻ phát triển thể chất và trí tuệ, chưa kể những phương tiện dạy học tối thiểu khác. Tuy nhiên, hồ hết các trường chuyên biệt chưa đáp ứng được những đề nghị này. Về điều kiện giảng dạy bây giờ, phần lớn các trường chuyên biệt chưa có một giáo trình giảng dạy cụ thể. Thế nên, nhiều trường chỉ chú trọng dạy các bé phát triển về ngôn ngữ và các hành vi giao tế thường ngày. Hơn nữa, đồ dùng dạy học tại nhiều trường đẵn là tranh minh họa nên rất khó trong việc giảng dạy trong khi trẻ khuyết tật nhận biết mọi việc chính yếu bằng trực giác sinh động. Bà Lã Thị Lụa - Trưởng phòng Giáo dục Mầm non (Sở GD&ĐT Ninh Bình) cho biết: Những năm trước, mỗi năm các trường trên địa bàn tỉnh hấp thụ khoảng 500 - 600 cháu khuyết tật vào học hòa nhập. Còn bây giờ, con số này chỉ vào khoảng 250 - 300 cháu, tỷ lệ huy động trẻ khuyết tật đến trường mới đạt khoảng 60%. Vì là học hòa nhập nên chưa có trường nào có chương trình giảng dạy dành riêng cho trẻ khuyết tật. Hơn nữa, thời gian dành cho đối tượng học trò đặc biệt này không có nhiều. Bên cạnh đó, việc phân loại trẻ khuyết tật nhà trường không thực hiện được vì không có chức năng khám và gạn lọc khuyết tật. Với đối tượng học trò đặc biệt này, cần phải có trường lớp riêng, môi trường giáo dục riêng, giáo trình riêng mới mong các cháu phát triển. Đến năm học 2013 – 2014, tỉnh mới có được một trường chuyên biệt đi vào hoạt động bài bản, đó là Trường măng non chuyên biệt Mai đời". Cô Nguyễn Thị Thủy - thân phụ Trường THCS Hy Vọng (Long Biên, Hà Nội) san sớt: “Trang thiết bị, đồ dùng dạy học cho trẻ khuyết tật gấp rất nhiều so với trẻ thường ngày. Muốn dạy được phải có hình ảnh cụ thể, đồ dùng dạy học cụ thể. Chả hạn như trong tiết học, chúng tôi muốn các cháu nhận biết các loài vật như con gà, con lợn, con chó... Thì phải cho trẻ quan sát và cô hướng dẫn từng li, từng tí một bằng trực quan sinh động thì các cháu mới có thể hiểu và nhận biết dần dần. Hôm trước nói rồi, dạy rồi nhưng tương lai lại nói lại, dạy lại bài học y như bữa qua, thậm chí đến cả tháng trời một bài học mà có cháu vẫn không phân biệt nổi. Thế nên với trẻ khuyết tật, cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học cẩn phải đầy đủ trong khi kinh phí lại có hạn”. Thiếu đay nghiến học sinh khiếm thính Trường Nguyễn Đình Chiểu tham dự ngày hội trẻ mỏ khuyết tật Không chỉ thiếu thốn về cơ sở vật chất. Các trường dạy trẻ chuyên biệt còn gặp khó khăn vì không có nguồn tuyển cha. Ngày nay, cả nước mới có 7 cơ sở đào tạo ba chuyên biệt, hàng năm tốt nghiệp khoảng trên 200 người. Theo ước lượng, số lượng cha nội chuyên biệt ở Việt Nam hiện nay cần khoảng 200.000 người cho các cấp học. So với nhu cầu thực tiễn thì số lượng đay nghiến được đào tạo còn rất hạn chế, chưa đáp ứng được nhu cầu thực tế. Hà Nội và TPHCM là hai tỉnh thành có nhiều trường chuyên biệt nhất. TPHCM hiện có khoảng hơn 30 trường chuyên biệt cả công lập, lẫn ngoài công lập. Hà Nội có khoảng 15 trường. Tuy nhiên, hiện giờ hồ hết các trường đều không nhận thêm học sinh vì quá tải trong khi số thân phụ lại có hạn vì thế mà các trường rất lo ngại không đảm bảo điều kiện nuôi dạy các cháu. TS Lê Thị Minh Hà - Trưởng khoa Giáo dục đặc biệt của Trường ĐH Sư phạm TPHCM cho rằng: "giờ, rất ít sinh viên chọn ngành Giáo dục đặc biệt. Khoa đã nhiều năm đào tạo ba chuyên về giáo dục đặc biệt, ngoài tuyển sinh chính quy còn mở những lớp tại chức và các khóa tẩm bổ ngay tại các trường, các trọng tâm nuôi, dạy trẻ khuyết tật nhưng vẫn rất thiếu so với nhu cầu. Vừa qua, khoa chỉ có 36 sinh viên tốt nghiệp. Đợt tuyển sinh năm nay cũng chỉ có 89 hồ sơ thi đầu vào. Đã thế sau khi tốt nghiệp, nếu về dạy tại các trường chuyên biệt thì mới có ngạch lương riêng và các trường muốn nhận sinh viên phải tự trích quỹ trả lương. Ở các tỉnh hiện giờ, hầu như không có trường chuyên biệt lẫn trường hòa nhập, sinh viên học đã nặng nhọc nhưng đến khi ra trường cũng ít dịp xin việc làm vì thế, dù tiêu chuẩn đầu vào khá thấp nhưng ít thí sinh mặn mà với ngành học này. Tình trạng thiếu thân phụ giáo dục đặc biệt sẽ còn kéo dài nếu không có giải pháp tương trợ". Một lí do nữa khiến số lượng kiền chuyên biệt thiếu trầm trọng vì một số thầy giáo không chịu được sức ép công việc đã bỏ nghề. Cô giáo Trần Đặng Ngọc Thùy – một đay đả chuyên biệt Trường Ước mơ (TPHCM) chia sẻ: "Tôi thẳng bị trẻ cào cấu, cắn, ném đồ vật vào người. Muốn dạy trẻ chuyên biệt phải khôn xiết kiên trì, chịu đựng và phải thật sự cảm thông với các cháu. Nhiều đồng nghiệp của tôi không chịu được áp lực này đã bỏ nghề đi làm mướn việc khác". Thực tiễn hiện thời, nhiều gia đình có trẻ khuyết tật muốn cho con em mình được nuôi, dạy, chăm chút tại trường chuyên biệt với hy vọng con có những nhịp chữa bệnh tốt hơn, sớm được hòa nhập cộng đồng, gia đình cũng bớt vất vả... Đó thực thụ là một nhu cầu rất chính đáng của các bậc phụ huynh và quyền được đi học, được hòa nhập của trẻ khuyết tật. - Theo thống kê của trọng điểm giáo dục trẻ khuyết tật – Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam điều tra năm 2008, trẻ khuyết tật có khoảng 1,1 triệu em thì mới chỉ có khoảng 24,22% được đi học ở các loại hình trường lớp. Điều đó cho thấy trẻ khuyết tật khôn xiết thiệt thòi và số trường, lớp chuyên biệt còn thiếu rất nhiều, chưa đáp ứng được nhu cầu gửi trẻ của các gia đình có trẻ khuyết tật. - Ngày nay cả nước mới có 7 cơ sở đào tạo cha nội chuyên biệt, hàng năm tốt nghiệp khoảng trên 200 người. Theo ước lượng, số lượng giáo viên chuyên biệt còn thiếu khoảng 200.000 người cho các cấp học. HIền Anh