Ocean Sun thì được biết: Người Trung Quốc định cư ở Mĩ và đi du lịch Mĩ ngày một nhiều, thị thành nào cũng có China Tower, những phố Tàu mà chính quyền địa phương khó lòng thâm nhập vào mọi hoạt động của người dân
Cả tuần vợ chồng, con cái chỉ gặp nhau vào ngày nghỉ nhưng khi ấy có việc thì lại mất nghỉ luôn. Sáng ra, ai có việc đi trước là dậy trước, ai đi sau thì dậy sau, tự lo ăn uống cho mình, tự lo việc đi lại. Ông khoe năm nào cũng về Bắc Kinh nhưng chỉ về chơi chứ không ở lại. Tôi đem điều đó ra hỏi ông Giám đốc lo việc đón đưa chúng tôi, tên Trung Quốc là Trần Hải, tên Mĩ là Mr.
Khắp nơi là những Outlett, bán đủ các thứ hàng từ bình dân tới xa xỉ, mỗi cái rộng hàng ha mà chỗ nào cũng đông nghìn nghịt. Tôi chụp lại một bức ảnh đã ố màu của một người lính mang tên Michael Macarell nào đó chết năm 1966, tháng 9 ngày13. Ông Trần Hải vốn là dân lục địa sang Canada học rồi ở lại đã hơn 20 năm, giờ có hai quốc tịch Mĩ và Canada.
Nghe chúng tôi kể chuyện nhà, anh chàng tên Thịnh sang đây từ 1978, cứ xuýt xoa, các anh chị sướng thật, em chưa dám về quê một lần chỉ vì chưa kiếm đủ tiền. Mùa giảm giá, xả hàng, dân tình đi như đi hội. Nhưng vẫn cứ thấy nhơ nhớ, thiêu thiếu một cái gì.
Nghĩ mà thương những người xa xứ như anh. Có cả một lon bia 333 không biết ai đã đặt. Hỏi chuyện một người khác thì nghe anh ấy nói chuyện đó thường xảy ra, còn Kent có mấy cái nhà, giờ không dám lấy vợ vì sợ mình chết sẽ mất nhà.
Còn phở ở Las Vegas và Cali thì ngon hơn nhiều. # Mĩ đã chia sẻ và nuôi dưỡng các em. Chừng như lúc đó em lặng người đi, còn tôi cũng cảm thấy như trong lòng mình đang run rẩy.
Cuộc chiến ở Triều Tiên ngắn hơn ở Việt Nam nhưng dữ dội thì cũng kinh khủng và ở đó, Mĩ thắng nên khu tưởng niệm này làm to hơn, có vẻ như phô phang hơn.
Đông nhất vẫn là người gốc Á, gốc Phi mà châu Á cốt là Trung Quốc. Lúc chờ ở trường bay California không hiểu sao tôi cứ nhớ mãi hình ảnh buổi liên hoan chia tay của lớp sinh viên, cốt yếu là người Mĩ gốc Việt của đại học California năm 1999.
3. Ăn uống theo kiểu Mĩ mãi cũng chán, chúng tôi đề nghị được ăn cơm, phở Việt Nam. Một chỗ khác có một nhóm tượng 3 người đứng bên nhau, gần đó là một tấm đá đen lớn, khắc dòng chữ Tự do không phải thứ cho không (freedom is not free). Nhưng tại sao nước Mĩ hàng trăm năm nay lại cứ đi khắp thế giới để áp đặt thứ tự do của mình theo kiểu nơi nào chấp thuận tự do kiểu Mĩ thì dùng sức mạnh kinh tế, chính trị thiết lập một tầng lớp "Mĩ hóa”, nơi nào không ưng ý thì áp đặt bằng giết chóc và bạo lực? 2.
Họ đi rầm rập, rầm rĩ, tự tín mua sắm, nói cười như đây là Trung Hoa đất liền. Nhiều nhành hoa đặt trước tên tuổi một người nào đó. Tôi tò mò lật tờ giới thiệu của phở Hùng ở Las Vegas, thấy ghi: nước Việt Nam có diện tích nhỏ hơn bang California nhưng ẩm thực Việt Nam rất độc đáo.
Miền Nam có hủ tiếu, Huế có bún bò, các loại bánh, Hà Nội có phở bò, phở gà là những món ăn độc đáo, hấp dẫn. Phải rồi, thiếu rau thơm quê nhà và mùi vị của chúng. Bức tường bằng đá đen, hình chữ V gợi màu tóc tang. Tôi bắt gặp một gia đình người Mĩ đang dùng giấy và bút chì tô tên tuổi người thân của họ theo kiểu ở ta dập văn bia.
Chúng tôi dừng lại rất lâu trước tượng đài chiến tranh ở Việt Nam. Các em về Việt Nam để học thêm tiếng Việt, văn hóa Việt Nam và một đôi chuyên đề về kinh tế. Các em đã chọn lựa nước Mĩ là giang sơn của mình thì hãy trở thành công dân tốt và hàm ơn sơn hà ấy đã cưu mang và cho em nhịp. Anh Kent cũng là một người Mĩ gốc Hoa, đã từng ở Việt Nam bảo tôi: làm việc bên này trừ những người làm thuê chức cao cấp, nhiều tiền ra, những người làm dịch vụ như chúng tôi cực lắm.
Đi mua sắm ở Mĩ cũng là một thú vui. Đúng là Mĩ, chỗ nào cũng đề cao tự do, đề cao quyền tự do của mỗi người.
Một quán phở Việt ở Mỹ 1. Người này về đến nhà thì người kia đang ngủ. Lúc đứng bên dòng sông Potomac, tôi vẫn muốn tìm một dấu vết nào đó nơi anh Noman Morison đã tự thiêu từ giữa những năm 1960 của thế kỷ trước để phản đối chiến tranh của Mĩ ở Việt Nam, muốn được nghiêng mình trước con người đó để tỏ lòng mến mộ mà không thấy.
Em chờ mươi năm nữa, kiếm ít tiền rồi vợ chồng cũng đưa nhau về quê một lần, còn con cái sau này tự chúng suy tính. Tôi không biết anh lính này chết ở một mảnh đất xa lạ năm bao nhiêu tuổi? Đối diện với khu vực này là khu tưởng vọng những lính Mĩ đã chết trong cuộc chiến tranh ở Triều Tiên.
Ông hỏi tôi về chuyện Hoàng Sa, Trường Sa, hỏi nhà nước ta có chủ quyền ở đó từ bao giờ? Khi tôi nói việc đó đã được xác lập từ hai thế kỷ trước, ông lặng im. Không biết ai là Michael trong bức ảnh có 11 người này và liệu trong số đó có mấy người còn trở về? Cổ lai chinh chiến kỉ nhân hồi, người xưa nói thế. Rất nhiều người Mĩ đưa gia đình đến đây.
Phở ở New York dở thật. Phạm Quang Long Kỳ cuối: thâm nhập vào thế giới giải trí Mỹ. Chỉ khi nào đưa nhau ra tiệm ăn là để cả nhà được gặp nhau, giải quyết một công việc gì đấy chứ bình thường sống cùng nhà mà có khi hàng tháng chẳng thấy mặt nhau. Ông bảo hiện thời khó sống hơn hồi ông mới sang vì người đồng hương đông quá, mọi mánh làm ăn biết cả rồi nên người khó, mình cũng khó.
Hàng hóa Trung Quốc chứa chan nước Mĩ từ những máy móc trang bị cho công nghiệp đến hàng tiêu dùng. Hôm chúng tôi đến người ta vừa tổ chức kỷ niệm 60 năm ngày kết thúc chiến tranh.
Nhưng, còn một điều nữa tôi muốn các em đừng quên là trong các em có mang dòng máu Việt, đừng bao giờ quên điều đó. Tô phở mang hương vị Hà Nội và thịt bò thì tuyệt hảo. Tôi đếm được khu vườn có 29 tượng lính Mĩ đang trong quang cảnh chiến tranh.
Lúc sắp chia tay, một em rụt rè hỏi tôi thầy khuyên em điều gì trước lúc chia tay? Tôi nói đại ý tôi mong các em lớn lên thành những công dân Mĩ tốt, phải biết ơn giang sơn và quần chúng. Một vài em ngạc nhiên, một em rụt rè hỏi tôi sao thầy lại khuyên chúng em như vậy? Tôi nói đạo lý người Việt dạy rằng, chịu ơn ai thì phải nhớ chuyện đền ơn còn giúp ai thì không cần nhớ.
Tôi đếm thấy có 38 vòng hoa của các nước, các tổ chức tham gia, quơ đều giống nhau, người ta chỉ nhận ra sự khác biệt ở dải băng ghi tên người viếng. Thế nên tôi 61 tuổi rồi mà chưa có lúc nào để lấy vợ.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét